Một yếu tố khác đã xuất hiện, một thứ gì đó không thuộc tâm trí: đó là sự hiện trú để làm chứng nhân. Nhưng bạn cần phải thực hiện ngay khi thử thách ấy xuất hiện. Có lúc nó rất mãnh liệt, hầu như sờ thấy được, và người khác cũng có thể cảm nhận được.
Đây là tia sáng ý thức rực rỡ của bạn. Không một ai dự tính tước đoạt thứ gì đó của bạn. Thậm chí tôi sẽ không biết mình là ai, bởi vì quá khứ hình thành con người tôi ngày hôm nay.
Dường như không thứ gì là như vậy cả. Ngay khi chú ý của bạn hướng đến cái Bây giờ, bạn liền cảm thấy sự hiện trú toàn triệt, sự tĩnh lặng và thanh thản. Hãy cảnh giác đối với bất kỳ dấu hiệu bất hạnh nào ở bản thân bạn, dù dưới hình thức nào – nó có thể đánh thức cái quầng chứa nhóm đau khổ của bạn.
Làm sao bạn có thể tức giận đối với căn bệnh của ai đó chứ? Câu trả lời hợp tình hợp lý duy nhất chính là lòng trắc ẩn. Mọi cánh cổng đều là cửa chết, qua đó cái tôi hư ngụy bị chết đi. Tôi cảm thấy trong sáng nhưng các vấn đề của tôi vẫn còn ở đó chờ đợi tôi giải quyết.
Hãy ghi nhớ rằng: Bạn không thể chiếu đấu chống lại vô minh, cũng giống như bạn không thể chiến đấu chống lại bóng tối vậy. Trong một tác phẩm của mình, Carl Jung thuật lại cuộc đối thoại của mình với một thủ lĩnh thổ dân Mỹ. Có dạo tôi không còn điều kiện mưu sinh nào cả, lại chẳng có quan hệ thân thuộc gì, không việc làm, không nhà cửa, không giấy tờ tùy thân.
Đau khổ sẽ vẫn còn tự nảy sinh chừng nào tâm trí mê muội còn chi phối cuộc sống của bạn. Cái đối cực luôn luôn phụ thuộc lẫn nhau. Hiện trú là bí quyết.
Nói cho cùng, chỉ có một vấn đề duy nhất mà thôi: đó là tâm trí tự buộc mình vào thời gian. Đôi khi chúng ta nghe nói đến những người bị mất hết tiền của hay danh tiếng bị suy sụp đến mức tự vẫn. Điều này có nghĩa là bạn không còn xem nội dung của tâm trí bạn quá hệ trọng như trước đây nữa, bởi vì cảm nhận về cái tôi của bạn không còn lệ thuộc vào nó nữa.
Nếu bạn không thể cảm nhận các xúc cảm của mình, nếu bạn bị tách rời khỏi chúng, thì sau cùng bạn sẽ trải nghiệm chúng ở mức độ thuần túy thể xác dưới dạng một rối loạn hay triệu chứng bệnh ở cơ thể. Nhưng căn nguyên của sự thôi thúc này lại thuộc tinh thần: đó là lòng khao khát chấm dứt sự phân ly đối đã, để quay về trạng thái toàn vẹn. Nhưng ông đang ngồi trên cái gì vậy?
Đây là sự chia cắt nội tâm để phải sống với nó thì quả là điên rồ. Đó là động tác co mình lại theo bản năng trước mối nguy hiểm, chứ không phải là tình hình phản ảnh tâm lý sợ hãi mà chúng ta nói ở đây. Cõi Bất thị hiện không chỉ hiện diện trong thế giới này dưới dạng sự yên lặng, nó còn bàng bạc khắp toàn thể vũ trụ vật chất dưới dạng không gian – cả bên trong lẫn ở bên ngoài.
Nhưng ngay ở đây, trong phạm vi cuộc sống thực tiễn, nơi chúng ta không thể hành động được nếu không vận dụng đến quá khứ và tương lai, thì khoảnh khắc hiện tại vẫn là yếu tố cốt yếu: Bất cứ bài học nào rút ra từ quá khứ cũng phải được sửa đổi cho thích hợp để áp dụng vào hiện tại. Giống như trường hợp không âm thanh nào có thể hiện hữu mà không có sự yên lặng, không vật gì có thể hiện hữu mà không có cái không một vật, mà không có khoảng không trống rỗng cho phép nó hiện hữu. Đến khi dấu hiện đầu tiên xuất hiện, bạn càng cần phải thật cảnh giác hơn để “tóm lấy” nó trước khi nó chế ngự bạn.