Nhiều tâm hồn bi quan về cuộc đời bởi cảm thấy mình thân chẳng nên thân thời lỡ thời. Nhấn mạnh cho họ về lương tâm chức nghiệp. Một đặc điểm nầy ta nên để ý là khi bạn gái ghen ưa nói xấu người yêu, còn khi bạn trai ghen ưa đả kích, trả thù tình địch hơn là nói xấu người tình cũ.
Bạn làm giáo sư Pháp văn, bạn giảng Pascal. Nhưng họ có giờ phút buồn tủi riêng của họ. Họ tự ý dập tắt tiếng lòng, hy sinh đi một trái tim của một cá nhân để chiếm hữu bao nhiêu tâm hồn cần họ cứu rổi và nhất là để chiếm hữu Thượng đế là đấng toàn chân, toàn thiện, toàn mỹ, toàn phúc.
Mà tính việc nhỏ, cần tế nhị cũng chưa chắc họ làm xong. Thầy giáo còn xa lạ với tâm hồn tuổi xuân bất mãn họ, mỉa mai về tương lai họ. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết lý.
Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Hình như cửa lòng họ không khóa. Mendousse: Bạn trai dậy thì có lẽ ít hợp lý hơn con nít từ 10 đến 13 tuổi, nhưng chắc chắn họ vô cùng lý sự.
Éo le thay cho cuộc đời. Tuy nhiên, vì hoa niên là tuổi bạc, nên tâm hồn họ lắm lúc bị những lực lượng tình cảm nhất là ái tình làm xao xuyến. Đàn ông có tiếng là thận trọng còn họ nghịch lại họ phán đoán không cần bằng chứng khoa học, không cần tin tưởng ở lương tâm ai, mà chỉ dựa vào dư luận, vào nhận xét vụt chạc.
Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em. Nguy khốn nữa là lấy cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu. mà tôi bàn rộng trong Tâm lý bạn gái bạn nên đề phòng.
Đức tin là siêu lý được yểm trợ bởi lý trí. Tuổi của họ ai biết lợi dụng sẽ là động cơ của nhiều công việc anh hùng có ích cho gia đình, quốc gia. Thực tế bội bạc với bản giấy lắm: nhiều điều ta ngồi một mình trong phòng văn tính hay đẹp, chắc thành công, khi đem thảo luận, thi hành bị chỉ trích, thất bại.
Gây cho tuổi xanh cảm thấy mình chịu trách nhiệm về nhân cách, giá trị của đời mình. Tôi không nói đầy đủ chi tiết đâu. Khi viết mấy dòng nầy tôi tưởng tượng sẽ có không ít bạn gái bất mãn.
Sang cứ chung mà nói,tính bạn trai tuổi dậy thì hay nhát. Trong thân thể họ có hình ảnh gia đình mà họ là hy vọng, có hình ảnh quốc gia mà họ là rường cột. Họ mang một định mệnh riêng, những trách nhiệm hiện thế và siêu nhiên đặc biệt và sống chung với phái yếu để làm cái mà người ta gọi là xã hội loài người.
Trong bản năng bảo vệ tính dục của bạn trai người ta cũng thấy lương tâm xen vào. Họ hay hướng về bạn gái nhỏ tuổi hơn họ. Đừng để các tâm hồn ấy làm Voltaire mà chuyển họ thành những Curé d'ars.