Hãy cảm nhận rằng bạn chính là sự sống, sức sống đang làm chuyển động hình hài này. Đó là điều kiện chung của thứ tâm thức của con người đang bị trí năng điều khiển. Và trong tình trạng djdó, bạn sẽ không tạo nên một nhân cách nào cho người đó cả.
Nếu bạn đã có hiểu biết hơn, hay có ý thức hơn như bây giờ thì bạn đã không làm như vậy. Mỗi tế bào đều đang sống trong hiện hữu, trong trạng thái bạn không cần phải suy tư. Không giống như con người, cỏ cây hay muông thú không tách mình làm thành hai mảnh.
Sự tĩnh lặng là vật thể duy nhất trên cõi đời này không mang một hình tướng. Đó là cảm nhận về tự thân của bạn được làm nên bởi trí năng, thưòng bị tha hoá bởi quá khứ và luôn muốn tìm sự thoả mãn ở tương lai. Khối khổ đau này cần thức ăn để tiếp tục sống còn.
Còn những gì cần được chỉ ra, bạn sẽ không thể tìm thấy trong thế giới của suy tư mà chỉ tìm được trong một chiều không gina sâu lắng bên trong bạn, ở một mức độ sâu sắc và chắc chắn là rộng lớn hơn chiều không gian cạn cợt của những suy tư. Có một không gian im lắng rộng lớn ôm trọn lấy thiên nhiên trong vòng tay mình. Bạn có nhận ra rằng “cái Tôi” này rất dễ phôi pha, vì nó chỉ là một sự hình thành rất tạm bợ như một đợt sóng biểu hiện trên mặt nước.
Ngay cả khi bạn đã thất bại trong những cách tôi đã nêu trên, bạn vẫn cố làm mạnh thêm cái bản ngã giả tạo ấy bằng cách cho rằng bạn đã bị cuộc đời đối xử tệ bạc hơn những người khác, hoặc khi không may mắc phải một cơn bệnh ngặt nghèo, bạn sẽ tự cho là căn bệnh của bạn nặng hơn của bất kỳ căn bệnh nào của người khác. Đời sống bạn sẽ đơn giản biết bao khi bạn không còn tạo ra những mẩu chuyện lâm ly cho chính mình. Nhưng có một thứ quan trọng hơn hết: đó là tìm cho ra được bản chất chân thực của chính bạn, vượt lên trên thân phận bọt bèo ngắn ngủi của một kiếp người, vượt lên trên cảm nhận về tự thân như một cá thể biệt lập, đợi ngày chết.
Đó là cảm nhận về tự thân của bạn được làm nên bởi trí năng, thưòng bị tha hoá bởi quá khứ và luôn muốn tìm sự thoả mãn ở tương lai. Tâm trí bạn luôn luôn tìm kiếm không ngừng những đề tài để cho bạn suy tư một cách điên cuồng, đó cũng là một cách tâm trí bạn đi tìm những thứ để cung cấp cho chính nó một sự xác minh, một cảm nhận về tự thân (22). Hãy tập ngồi Thiền với nhau, hoặc có nhiều thì giờ để ngồi yên với nhau giữa thiên nhiên.
Sự lắng nghe sâu sắc là một cái gì còn sâu sắc hơn là những cảm nhận thuộc về nhĩ căn. (18) Chủ thể và đối tượng: Một thuật ngữ của Thiền, chủ thể là bạn, là người quán sát, chiêm nghiệm; còn đối tượng là vật, là cảm xúc hay một đề tài nào đó mà bạn đang quan sát, đang quán chiếu. Khối khổ đau này sẽ cố tìm cách điều khỉển, chi phối những suy nghĩ của bạn và làm cho những suy tư đó nhuốm màu tiêu cực.
Bạn liên tục không nhận ra một sự thật rất hiển nhiên rằng: Cảm nhận sâu lắng nhất về chính mình thực ra không dính gì đến những tình huống xảy ra trong cuộc đời bạn, không dính gì với những chuyện đã xảy ra trong cuộc đời của bạn trong quá khứ. Tuy nhiên, để bạn có thể nhìn ra được điều này, bạn cần phải vượt lên những thói quen đặt tên, dán nhãn hiệu. Cảm nhận chân thật về tự thân ấy chính là bản chất chân thật của bạn, là khả năng nhận biết ở trong bạn đối với những gì dang xảy ra ngay trong phút giây này.
Hay nói một cách khác, bạn không còn muốn đòi hỏi hoàn cảnh, người khác, nơi chống hay biến cố gì để giúp bạn thoả mãn hay vui sướng. (35) Không có một cái gì hoặc sự việc gì có thể hiện hữu độc lập, riêng rẽ: Đó là giáo lý tương tức trong đạo Phật, rằng mọi thứ tồn tại được vì có tương quan rất mật thiết với nhau. Đó gọi là thực tập để có ý thức về hơi thở của mình.
Nhưng nhu yếu này không nhất thiết có liên quan đến tự ngã, mặc dù rất có thể trở thành một phần của tự ngã khi bạn vô tình kết hợp nhu yếu đó với sự phán xét hay những câu chuyện bạn tự thêu dệt nên (như “Tôi cần phải có một người đàn ông (hay đàn bà) ở bên cạnh để làm cho tôi cảm thấy hạnh phúc”). Bạn hoàn toàn có mặt, nhưng trí năng ở trong bạn không còn diễn dịch, phê phán hay dán nhãn hiệu lên giây phút này. Nhờ đối diện với cái Chết, tâm thức bạn, không ít thì nhiều, sẽ có tự do để không còn bị đồng hoá với những ý tưởng miên man hay cảm xúc tiêu cực của mình.